Volksbeving, kritiek door Quintijn Hoogenboom

 

Het boek “Volksbeving” van Fred Pearce (uitgave Jan van Arkel, 2010) besteedt terecht aandacht aan het bevolkingsprobleem. Vanuit allerlei invalshoeken wordt het probleem benaderd, vaak met flink veel cijfermateriaal.

 

Helaas kloppen naar mijn mening de centrale conclusies van Pearce niet:

-          De theorie van Malthus had en heeft immorele consequenties en is daarom niet waar.

-          Er is geen probleem meer want de geboortecijfers dalen.

-          Overbevolking is geen probleem, het is overconsumptie.

Ik stel daartegenover:

-          De theorie van Malthus klopt wel. De industriële revolutie en de vooruitgang van wetenschap en techniek hebben (gelukkig)  voor een flinke vertraging gezorgd, maar leiden ook tot een ongefundeerd optimisme. De consequenties van de theorie van Malthus zijn inmiddels groter dan ooit. Dat moet spoedig onder ogen worden gezien.

-           Het probleem is pas opgelost als de bevolkingsomvang ook werkelijk daalt en de overshoot is opgeheven. Zolang het geboortecijfer boven de 2 (of 2,3) ligt,  is er bevolkingsgroei en is deze exponentieel.

-          Zowel overbevolking als overconsumptie zijn een probleem (dit laatste vooral in het rijke Westen), het is dus én-én.

 

Analyse

Centraal bij mijn analyses staan de gegevens van de voetafdruk, die onze consumptie vergelijkt met de beschikbare biocapaciteit. Daarnaast, ter ondersteuning van de nogal generaliserende maat van de voetafdruk, kan ook dienen de analyses van Rockström. Zie bijvoorbeeld http://beagle.vpro.nl/#/widget/afleveringen/36 .

 

De grafieken

De verschillende grafieken die ik in de volgende pagina's toon, zijn gemaakt met de gegevens van het www.footprintnetwork.org . Ze geven steeds (behalve vier grafieken in deel vi):

-          de situaties per persoon (voetafdruk per persoon en beschikbare biocapaciteit per persoon) in gha (mondiale hectare (Engels: "global hectare”));

-          de totalen voor een land (bevolkingsomvang (aantal mensen) en voetafdruk en biocapaciteit voor het gehele land (in gha (mondiale hectares)).

Het zijn de gegevens uit het Global Footprint Network 2008 edition. De data lopen van 1961-2005. Ze geven dus een beeld van de ecologische toestand van een land en de beschikbare voorraden die er per persoon zijn.

Lees verder per deel (zie ook het menu aan de linkerkant). De delen corresponderen met de delen van het boek Volksbeving van Fred Pearce en zijn:

Malthusiaanse nachtmerries

De bevolkingsregulateurs

Implosie

De voortplantingsrevolutie

Migranten

Tegen de grenzen aan

en Ouder, wijzer, groener